Παρασκευή 14 Μαρτίου 2014

Πυξίδα

 Γαλαξίδι: Αναλλοίωτη Αρχοντιά


γράφει ο Δημήτρης Μιχαλάκης


Σήμερα η δική μας ταξιδιωτική ”Πυξίδα” περιστρέφεται ξανά και σας προσκαλεί  σ΄ ένα ταξίδι ιδιαίτερο σ΄ένα προορισμό όπου η μοναδική παράδοση  συναντά το γοητευτικό μέλλον και το ένδοξο  παρελθόν συνυπάρχει με το Απολλώνιο φως .Γνωρίζουμε το τόπο που η αρχοντική ομορφιά του  συν ταξιδεύει με την 4.000 χρόνων ιστορία του και η μυθική του γοργόνα μας οδηγεί στην αγάπη για τη θάλασσα της.

Εκεί που το ένδοξο  παρελθόν συνυπάρχει με το Απολλώνιο φως!


Τον τόπο που η αρχοντική ομορφιά του  συν ταξιδεύει με την 4.000 χρόνων ιστορία του

Γεωγραφία 
Ο λόγος φυσικά για το εκθαμβωτικό Γαλαξείδι (ή Γαλαξίδι ). Αυτή την υπέροχη παραθαλάσσια κωμόπολη των 1720 κατοίκων οι οποίοι από το 2010  ανήκουν στο νέο δήμο Δελφών. Γεωγραφικά βρίσκεται στο νομό Φωκίδος στην ευρύτερη περιοχή της Παρνασσίδας, στο  βόρειο τμήμα του Κορινθιακού Κόλπου.
Όσο αφορά την προέλευση της ονομασίας του  (που χρονικά πρωτοεμφανίζεται ανάμεσα στον 6ο και 9ο αι.) οι απόψεις πολλές όπως
 μεσαιωνικό όνομα πόα φυτού γαλατσίδα που φύεται άφθονο στη ευρύτερη περιοχή ή προέρχεται από την οικογένεια Γαλαξείδη που είχε στην κατοχής της μεγάλες εκτάσεις στην περιοχή. Η πιο διαδεδομένη όμως εκδοχή είναι εκείνη που βασίζεται στο παρακάτω μύθο ; Υπήρχε μια πανέμορφη γοργόνα, η οποία εμφανίζονταν τα βράδια στην ακτή. Οι άντρες -όπως ήταν φυσικό -είχαν ξετρελαθεί μαζί της και προσπαθούσαν να τη βρουν με διάφορα πλεούμενα. Ένα βράδυ οι γυναίκες του χωριού μαζεύτηκαν και πήγαν να την δουν. Όταν την είδαν, τη φώναξαν με το όνομα της, Γάλαξα. Αυτή τότε βγήκε και τους είπε ότι της είχε δοθεί αποστολή απο το πατέρα της, τον Ωκεανό, να φέρει την αγάπη της θάλασσας στα παλληκάρια του χωριού. Αφού αυτό έγινε, έπρεπε να φύγει με τον όρο η πολιτεία να κρατήσει το όνομα της.
Απέχει από την Αθήνα 213 χλμ. Και θα το προσεγγίστε ακολουθώντας την εθνική οδό Αθηνών Λαμίας στρίβοντας στη έξοδο προς Θήβα και από εκεί ακολουθείτε τις πινακίδες για Λιβαδειά .Αράχοβα Δελφούς -Ιτέα- Γαλαξίδι, Εναλλακτικά μέσω της εθνικής οδού Αθηνών-Πατρών και αφού περάσετε τη γέφυρα Ρίου - Αντιρίου στρίβετε δεξιά Ναύπακτο και Γαλαξίδι.Τα χιλιόμετρα είναι περίπου τα  ίδια και στις δύο διαδρομές!


Ιστορία - Πολιτισμός
Από το 1978 έχει χαρακτηριστεί ως παραδοσιακός οικισμός και όχι άδικα  αφού τα καλοδιατηρημένα αρχοντικά ο μητροπολιτικός ναός, το ναυτικό μουσείο  και τα γραφικά σοκάκια είναι “ζωντανοί" μάρτυρες της αναλλοίωτης στο χρόνο ομορφιάς και του παραδοσιακού χρώματος αυτού του τόπου.

Από το 1978 έχει χαρακτηριστεί ως παραδοσιακός οικισμός!
     

Η γραφική αυτή κωμόπολη από  τα πρώτα χρόνια της τεράστιας Ιστορίας της είχε ξεχωρίσει για την ναυτοσύνη και την αγάπη των ανθρώπων για το τόπο τους. Είναι ξακουστά τα γαλαξιώτικα σκαριά που διέσχιζαν ολόκληρη τη Μεσόγειο και έδιναν στο Γαλαξίδι μία περίοπτη θέση στο εμπορική σκακιέρα  της εποχής.
Μέχρι το 10ο αιώνα είχε καταφέρει σε σημαντικό βαθμό να αναπτύξει τη ναυτιλία του αλλά διάφορες επιδρομές  αν'εκοψαν  αυτή τη πορεία. Το 12ο αιώνα το Γαλαξίδι υπαγόταν στο Δεσποτάτο της Ηπείρου και αφού είχαν μετακομίσει εκεί πολλές οικογένειες ευγενών από τη Κωνσταντινούπολη  είχε αρχίσει να διακρίνεται μία γοργή  ανάπτυξη στη ναυτιλία αναπτύσσοντας δυνατές εμπορικές σχέσεις με άλλες περιοχές της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας! Το 1790 ήταν ένα από τα πολυσύχναστα ελληνικά λιμάνια, πύλη της κεντρικής Στερεάς για τις εμπορικές συναλλαγές με την Πελοπόννησο και σταθμός αποθήκευσης και διακίνησης προϊόντων! Ενώ την περίοδο της Ιστιοφόρου Ναυτιλίας ήταν πασίγνωστο για τον μεγάλο στόλο, τον πλούτο και τη ναυτική ικανότητα των κατοίκων του. Τα περίφημα γαλαξιδιώτικα σκαριά με ιδιαίτερα ναυπηγικά χαρακτηριστικά, εκτελούσαν μεταφορές και εμπόριο σε όλα τα λιμάνια της Μεσογείου.

Ονειρική γωνιά που ξεχωρίζει μετά τους ορεινούς όγκους της Φωκίδας

Παρ όλες τις  περιπέτειες κατά τη διάρκεια τη πολυπαθούς Ιστορίας του (τεράστιες καταστροφές επί Τουρκοκρατίας  και Β Παγκοσμίου Πολέμου) αυτή η θεαματική κωμόπολη διατήρησε κ συνεχίζει να διατηρεί τη αρχοντική του ομορφιά αναλλοίωτη χαρίζοντας σε κάθε επισκέπτη ένα μαγικό ταξίδι στο χρόνο.

Ας δούμε τα σημαντικότερα αξιοθέατα αυτής της ονειρικής γωνιάς που ξεχωρίζει μετά τους ορεινούς όγκους της Φωκίδας.
Ξεχωριστή θέση καταλαμβάνουν τα 2 φυσικά λιμάνια- ο Χηρόλακας και η Αγορά σταθμοί ανά τους αιώνες αξιοσημείωτης ναυτιλίας.

Ναυτικό -Ιστορικό Μουσείο 
Τρανταχτή απόδειξη αυτού το Ναυτικό -Ιστορικό Μουσείο το οποίο στεγάζεται σε ένα κτίσμα του 1870!Θεωρείται ένα από τα ομορφότερα Ναυτικά Μουσεία της χώρας μας και οι θησαυροί του ατελείωτοι:Ναυτικά όργανα πίνακες ιστιοφόρων (εκ των οποίων πολλοί είναι σχεδιασμένοι στην Ιταλία), νηολόγια ναυτικών, γυναικείες φιγούρες με διαπεραστικό βλέμμα που κοιτούν τη θάλασσα. πίνακες του ζωγράφου Πέτρου Πετραντζά καθώς και το περίφημο Χρονικό του Γαλαξιδιού. Εμπνευστής όλου αυτού ο δήμαρχος Ευθύμιος Βλάμης ο οποίος ασκώντας την ιατρική του ιδιότητα είχε παρατηρήσει στις κατοίκων επισκέψεις πως σε όλους τους τοίχους των Γαλαξιδιωτών ήταν κρεμασμένοι πίνακες με ιστιοφόρα.

Παρθεναγωγείο (Παλιό Σχολείο) 
Το Παρθεναγωγείο (Παλιό Σχολείο) είναι -σύμφωνα με το Υπουργείο Πολιτισμού- από το 1992 μνημείο διατηρητέο εξαιτίας της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής και ιστορικής του αξίας. Χτισμένο το 1880 χρησιμοποιήθηκε ως σχολείο θηλέων έως το 1929 όπου μετατράπηκε σε θέατρο. Κατόπιν δημοπρασίας -μετά από πολλά χρόνια εγκατάλειψης- δόθηκε ως δωρεά στη κοινότητα Γαλαξιδίου.

Αρχοντικά Γαλαξιδιού 
Το βασικό χαρακτηριστικό αυτής της  όμορφης κωμόπολη είναι τα καλοδιατηρημένα πλινθόκτιστα αρχοντικά  τα οποία φυσικά είναι οι “ζωντανές “ αποδείξεις  του ένδοξου παρελθόντος. Η ναυτική παράδοση και οι ευρωπαϊκές επιδράσεις  (έφερναν τεχνίτες από ξένες χώρες όπως Ιταλούς που σχεδίαζαν τα ταβάνια τους) είναι εκείνα τα στοιχεία που διαφοροποιούν τα αρχοντικά του Γαλαξιδιού. Συνήθιζαν οι γυναίκες και μπάλωναν τα πανιά στα ειδικά διαμορφωμένα μονόχωρα σαλόνια του πρώτου ορόφου των αρχοντικών. Ξεχωρίζουν το Μπουρζέικο του Κατσούλη το αρχοντικό Αγγελή που στεγάζει το Λαογραφικό Μοσείο και το αρχοντικό Τσαλάγγυρα που φιλοξενεί το κτίριο του Δημαρχείου!


Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου
Στο υψηλότερο σημείο  του και πιθανόν πάνω σε ειδωλολατρικό χώρο του “Απόλλωνα Νασιώτη” είναι χτισμένη η μητρόπολη του Γαλαξιδιού, ο Ιερός Ναός του Αγίου Νικολάου. Τον 7ο αιώνα κατασκευάστηκε  ο πρώτος ναός αφιερωμένος στον Άγιο Νικόλαο ενώ από το  1900 είναι με τη σημερινή του μορφή. Ξεχωρίζει για το  αριστουργηματικό  ξύλινο τέμπλο, δουλεμένο επί δέκα χρόνια σε ξύλο καρυδιάς από άγνωστο τεχνίτη.Η  εκκλησία είναι τρίκλιτη βασιλική μετά τρούλου και δύο καμπαναριών.

Η θεαματική κωμόπολη διατηρεί τη αρχοντική του ομορφιά αναλλοίωτη χαρίζοντας σε κάθε επισκέπτη ένα μαγικό ταξίδι στο χρόνο.

 Ιερός Ναός Αγίας Παρασκευής
Χτισμένο το 1848 δίπλα στο προαναφερθέντα Ναό. Φιλοξενεί ένα ηλιακό ρολόι όπου εισδύοντας ο ήλιος από ένα μικρό στρογγυλό άνοιγμα της οροφής συναντά μια συγκεκριμένη ώρα της ημέρας με αξιοσημείωτη ακρίβεια τις αποτυπώσεις του ζωδιακού κύκλου του καπετάν -Σκούρτη στο πλακόστρωτο δάπεδο της εκκλησίας. Μαζί με τον Άγιο Νικόλαο αποτελούν τα σημαντικότερα προσκυνήματα του Γαλαξιδιού!

 Παραδοσιακό Καφενείο Θεμιστοκλής
Ένα διαφορετικό σημείο αναφοράς αποτελεί  το Παραδοσιακό καφενείο από το 1814. Τα τραπέζια του έχουν κρυφακούσει όλες τις συζητήσεις των άλλοτε μεγάλων καπεταναίων, του Ελευθερίου Βενιζέλου αλλά και σύγχρονων επώνυμων που περνούν από την πόλη ενώ ο περίφημος ελληνικός του καφές είναι διάσημος και εκτός συνόρων Γαλαξιδιού.

Μία σχεδόν άγνωστη πληροφορία  για το εν λόγω όμορφο τόπο είναι ότι ανήκει στις ΣΠΠ (Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά) ένα δηλαδή διεθνές δίκτυο περιοχών που είναι ζωτικές για τη διατήρηση παγκοσμίως απειλούμενων ειδών ή ειδών πουλιών που εξαρτώνται από τους συγκεκριμένους βιότοπους για την επιβίωση τους.

Ανήκει σ ένα διεθνές δίκτυο περιοχών που είναι ζωτικές για τη διατήρηση παγκοσμίως απειλούμενων ειδών!
Την όμορφη κωμόπολη μπορείτε να τη γυρίστε ολόκληρη με τα πόδια. Από τη βόλτα στα παραδοσιακά καλντερίμια όπου θα σταματάτε κάθε λίγο και λιγάκι για να θαυμάσετε τα αρχοντικά καπετανόσπιτα μέχρι τη περαντζάδα στην Ακτή Οιάνθης αξίζει το κάθε άλλο το ποδαρόδρομο. Ιδανικός περίπατος ακόμα είναι στο καταπράσινο άλσος στη Πέρα Πάντα απέναντι από το λιμάνι για μια πανοραμική θέα της μικρής πολιτείας και είναι σίγουρο πως εκεί οι φωτογραφικές μηχανές θα πάρουν φωτιά

Μια πανοραμική θέα της μικρής πολιτείας 

                     
Την όμορφη κωμόπολη μπορείτε να τη γυρίστε ολόκληρη με τα πόδια.

Επειδή ο καθαρός αέρας και το περπάτημα “ανοίγουν “ την όρεξη  η ιδανικότερη λύση φυσικά είναι η Ακτή Οιάνθης όπου εκεί είναι συγκεντρωμένα όλα τα εστιατόρια και μεζεδοπωλεία της περιοχής. Περιοχή που φημίζεται για τα ολόφρεσκα θαλασσινά -με τη κυριολεκτική έννοια–  και τα εξαιρετικά τοπικά παραδοσιακά εδέσματα και το ραβανί που γίνεται με ρύζι (για να διατηρείται παλιότερα λόγω μεγάλων αποστάσεων που διένυαν οι ναυτικοί).
  Η απόλυτη ατμόσφαιρα  που ακροβατεί ανάμεσα στο παλιό και το καινούργιο η μικρή απόσταση από την Αθήνα καθώς και η αγάπη των Γαλαξιδιωτών για το τόπο τους  μετατρέπουν αυτή τη γοητευτική κωμόπολη σε ιδανικό προορισμό για όλο το χρόνο. Προορισμό με άφθονες δραστηριότητες όπως πεζοπορία, ορειβασία, ποδήλατο κωπηλασία και πολλές ακόμα. Σύμφωνα με τους ντόπιους από τις ωραιότερες εποχές είναι και εκείνη των Αποκριών όπου ακόμα βιώνετε πολύ έντονα ακόμα το έθιμο του όπου οι παλιάτσοι του ιπποδρόμου χρωμάτιζαν α πρόσωπα τους. Το μεσημέρι της Καθαράς Δευτέρας συγκεντρώνονται στο λιμάνι όλοι οι κάτοικοι εφοδιασμένοι με αλεύρι και μπογιές και επιδίδονται σε πολύωρες "επικές" μάχες!

Αλευρομουτζουρώματα Έθιμο που έχει τις ρίζες του στην εποχή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας!




Εδώ τελειώνει η περιήγηση μας στο μαγευτικό Γαλαξίδι -έστω και νοερή - για οποιαδήποτε ταξιδιωτική πρόταση, παρατήρηση, σχόλιο ή οτιδήποτε άλλο επικοινωνήστε στο: abarizagr@gmail.com


Πηγές 
http://www.visitgreece.gr/
http://el.wikipedia.org
http://www.zofokida.gr/galaxidi/
http://www.in-galaxidi.gr/
http://www.in2life.gr/


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου